Tuzhurmato’daki Kürt mevzileri

Son günlerde IŞİD’e karşı çatışmaların yaşandığı Kerkük’ün Tuzhurmato kasabasında HPG-YJA STAR gerillaları ile peşmergeler birlikte mevzileniyorlar.

Son günlerde IŞİD’e karşı çatışmaların yaşandığı Kerkük’ün Tuzhurmato kasabasındayız. Kasabada Kürt güçleri ve çeteler karşılıklı mevzilenmişler. Eller tetikte ve ne zaman çatışmaların yaşanacağı belli olmuyor.

Bağdat yolu üzerinde bulunan ve Kerkük’e 80 km uzaktaki Tuzhurmato kasabasına doğru, HPG-YJA STAR gerillaları ve peşmergelerden oluşan bir güç ile birlikte yol alıyoruz. Tuzhurmato’ya gelmeden Dakok kasabasından geçiyoruz. Yol boyunca Kürt güçlerinin mevzileri var. Bu mevzilere bakıldığında bile buradaki savaş atmosferini hissedebiliyorsun. Bazı mevzilenmelerin eski bazılarının da yeni hazırlandığı belli oluyor.

Arabalardaki gerilla gücünü gören mevzilerdeki peşmergeler gerillalara yoğun ilgi gösteriyor. Halkın da ilgisi öyle. Hiç kimse selamsız geçmiyor.

Tuzhurmato’nun arkasında bir dağ silsilesi var. Arazinin geri kalan kısmı düz ovalık. İnsan gözünün alabildiği kadar uzaklara kadar birbirine belli mesafelerde konumlanmış köyler var. Köylerin bazıları Kürt bazıları da Arap köyleri. Araplar “Beduu” denilen ve yerel halkın söylemi ile dışardan gelmiş Araplar.

BİRLİK TEDİRGİNLİĞİ DAĞITIYOR

Tuzhurmato’nun girişinde fazla sık olmasa da meyve bahçeleri var. Şehirde tüm işyerleri ve dükkanlar açık. Herkes normal hayatına devam ediyor. Sokaklarda dolaşan ve çalışan insanlar normal hayatına devam etse de insanlarda çatışmaların ve bölgedeki çetelerin tedirginliği var. Sokaktaki insanlar bir savaş ortamında yaşadıklarını çok iyi biliyorlar. Ama gerilla ile peşmergeleri birlikte gören insanların üzerindeki o tedirginlik havası dağılıyor.

Şehrin içinden geçip Kürt güçlerinin mevzilerine gidiyoruz. Kürt güçleri ile IŞİD çeteleri karşılıklı mevzilenmişler. Mevzilerde çetelerin hareketlerini görebiliyoruz. Suikast ihtimaline karşı sürekli uyarı alıyoruz. Güvenliğe de dikkat ederek fotoğraf makinamızı çetelerin mevzilerine çeviriyor ve deklanşöre basıyoruz. Çeteler Tuzhurmato’nun karşısında bulunan Süleymanbeg kasabasında kalıyorlar. Süleymanbeg kasabası 6-7 binlik bir nüfusa sahip. Kürt güçleri ile en yakın oldukları yer Kasadarli köyü oluyor. Her iki mevzilenme arasında küçük bir su geçiyor.

Peşmergelere oradaki durumları soruyoruz. Peşmerge komutanı Mukaddam Hakim sorularımıza cevap veriyor. Hakim, çetelerin 12 Haziran’da alana geldiklerini ve ilk geldikleri gece yedi saatlik bir çatışma yaşadıklarını anlatıyor. “Hiç kimse yardımımıza gelmedi. Kayıplarımız da oldu” diyor.

Hakim, IŞİD çetelerinin konumlandıkları en yakın köyün ismi Qasadarli olduğunu söylüyor. Çeteler Süleymanbeg kasabasında üslenmişler. Arada bulunan tüm Arap köylerine yerleşmişler. Süleymanbeg’de bulunan tüm Kürtler ve Şii Türkmenler kasabayı terk etmek zorunda kalmışlar.

KAÇ İNSAN KATLEDİLDİ BİLMİYORUZ

Sivil insanları ve çetelerin katliamlarını sorduğumuzda Hakim, “Yerleştikleri yerler genelde Arapların yerleri olduğu için toplu katliamlar yapmadılar. Ama yakaladıkları Şii Türkmenleri ve Kürtleri tek tek öldürdüler. İlk geldikleri zaman arazilerde arabaların ilerlemesini engellemek için sulama kanallarındaki suları bıraktılar. Böylece tutulan yollardan geçemeyen bazı Şii Türkmenlerin arabaları çamura saplandı. Bu insanları da tutup katlettiler. Her yakaladıkları insanı bu şekilde katlettiler.  Dün bile karşımızda iki tane Şii Türkmen’in bir takside indirerek götürdüler. Götürüp katlettiler. İnsanların birçoğunu yakaladıkları yerde katlettiler ve cenazelerini de arazilere attılar. Kimse gidip kendi cenazesine bile sahip çıkamıyor. Şimdiye kadar ne kadar insanın katledildiğini biz de bilmiyoruz.”

Hakim, çetelerin sayılarının fazla olmadığını, Irak ordusu da işin içine girerse ortak bir operasyon yapabileceklerine dikkat çekiyor. Herkesin kendi mevziisinde, nerede çatışmanın yaşanacağının belli olmadığı bir atmosfer olduğunu ifade ederek “Irak ordusu gelmek istedi ve onlarla çatıştılar. Çatışmalar 25 ağustos gecesi 00’da yaşandı. Ama kayıplarının olup olmadığını bilemiyoruz” diyor. 

‘ABD UÇAKLARI BOMBALAMA YAPMADI’

Amerikan uçaklarının bombardıman yapıp yapmadığına ilişkin olarak da Hakim, “Burada Amerika uçakları hiçbir yere bombardıman yapmadı. O ABD uçakları çetelerin mevzilerini vuruyor, söylemleri doğru değil. Burada birkaç defa Irak hükümetinin uçakları bazı yerleri vurdu. Bizim kaldığımız bu alan için durum budur. Diğer başka yerlerde vurup vurmadığını bilemem” diye konuştu.

Şİİ TÜRKMEN KASABASINDA KATLİAM TEHLİKESİ

Şii Türkmenlerin yaşadığı Emirli kasabasının durumunu sorduğumuzda Hakim “Emirli’de 17.000 kişi yaşıyor. Emirli’nin savunmasında çok az sayıda Irak ordusu güçleri var. Kasabanın savunmasını onlar yapıyor. Kasabanın çevresi, tüm yol hatları çetelerin denetiminde. Yani kasaba tümden çete kuşatması altında. Elektrik, su, erzak, ilaç sorunu çok ciddi. Kadınlar ve çocuklar çok zorlanıyor. Irak ordusunun helikopterleri haftada bir defa erzak getirip halkın ihtiyacını karşılamaya çalışıyor. Bu durum böyle devam ederse orada bir katliam yaşanabilir” diyerek büyük bir katliam tehlikesine dikkat çekiyor.