Ortadoğu’nın yeni barbarları IŞİD’in, Şengal gibi yerlerde KDP’nin prestijini yerle bir etmesi sonrası, dikkatleri Kürt örgütlerinin ve KDP’nin atacağı adımlara yöneltti. Süryanileri tehcir eden, işgal edilen kasaba ve köylerde Êzidîlere karşı 73. katliamı gerçekleştiren, sivillerin sığındığı Şengal Dağı’nda yüzlerce çocuğun açlık ve susuzluktan can vermesine neden olan, yüzlerce kadını cariye yapmak için rehin alan IŞİD’i önlememesi nedeniyle KDP’nin cevaplaması gereken çok soru var.
Rojava’da IŞİD’e karşı Til Koçer, Serêkaniyê, Kobanê’de destansı savaş vererek kazanımları; güneşlerini karartmak isteyenlere yedirmeyen YPG; Şengal Dağı’na çıkarma yapıp karşı hamleyle koridor açmasıydı, HPG ve YJA-STAR gerillaları Şengal ve Maxmûr’a geçmeseydi trajedinin, etnik temizliğin boyutu nereye varırdı?
IŞİD’e karşı Şengal gibi Êzidîlerin kutsal kentinden çekilen, Êzidîlerin mabedi Laleş’in bulunduğu Şexan’dan kaçarak göçlere neden olan KDP yönetiminin özeleştiri vermesi, siyasetini kökten değiştirmesi kaçınılmaz hale geldi. Konuştuğum Musul, Hewler’deki kaynaklar, gazeteciler KDP’nin büyük prestij kaybına rağmen dar siyaseti aşmada ağır davrandığını kaydediyor.
Mesela IŞİD, Musul’a bağlı Maxmûr kasabasını ele geçirdi ve Maxmûr Göçmen Kampı’nı düşürmeye çalışıyor. Burada Kürt tarihinde ilk kez ortak savunma (HPG, YJA-STAR, YNK, Goran gibi yapılar Kürdistan Savunma Birlikleri kurdu) oluşturuldu. Bu Maxmûr alanıyla sınırlı kalmamalı, Kürtler bütün Kürdistani alanlara teşmili için KDP’nin önayak olmasını bekliyor. Ancak kaynaklar KDP Peşmergeleri’nin Maxmûr’da kendisine bir mevzi oluşturduğunu, genelde havan atışlarıyla sınırlı kaldığını söylüyor. Üzücü bir noktaya dikkat çekiliyor: KDP ellerindeki ağır silahları paylaşmaya yanaşmıyor. En son IŞİD, Hewler’e yönünü dönünce KDP cephanesinin bir kısmını diğer güçlere de vermiş. Duhok’tan, Musul’dan Hewler’e gitmek için geçilen Kelek’te IŞİD boşalttığı köylere yerleşmişti. Kelek’te KDP Peşmergeleri’nin IŞİD’le karşı karşıya oldukları halde çatışmadan kaçındıkları belirtiliyor.
Ulusal birlik yolu bu şekilde açılmaz. Bu siyaset tarzı yeni Şengal’ler, yeni Başiqa’lar, yeni Zumar’lar, yeni Şexan, yeni Bağdede yeni Bartella, yeni Alkoş’lar demektir. KDP artık YNK, HPG, YPG gibi güçlerin ortak komutanlık, PYD’nin Yüksek Askeri Konsey oluşturma çağrılarına ivedilikle olumlu yanıt vermelidir. Aksi halde Kerkük’ün düşmesi önlenemez. Maxmûr-Kerkük hattı IŞİD’in Bağdat’tan Lazkiye’ye kadar açmayı düşündüğü mezhepçi emirliğin halkalarını koparıyor. Aynı zamanda su ve petrol kontrolü heedefleri sekteye uğruyor. Bu nedenle bugünün büyük hedefi Kerkük. HPG’nin 9 Ağustos’ta Kerkük’e geçmesinin yolunun açılması bu açıdan önem taşıyor. Sadece askeri birlik de değil siyasi birlik de gerçekleşmelidir. Geri dönüşler sağlanıp Êzidîlere, Süryanilere otonomi taleplerine bölgesel güçlerin karşı çıkması da önlenmelidir.
ABD müdahalesi:
Gelelim ABD müdahalesine... Bölge güçleri IŞİD üzerinden Federe Kürdistan başkenti Hewler’i yokladı. Hewler’e yönelim olduğunda ABD’nin müdahale edeceğini kaydetmiştik. İran nasıl IŞİD’i Bağdat’ın kuzeyinde durdurduysa, ABD 8 Ağustos’ta Hewler’e yakın IŞİD mevzilerini bombalamaya başladı. Dolayısıyla ABD, büyümesine yardımcı olduğu Libya’daki milislere büyükelçisini öldürdükten sonra karşı operasyonlar yaptığı gibi, diktatörler Saddam Hüseyin, Manuel Noriega kontrolden çıktıklarında müdahale ettiği gibi, Şam rejimine karşı kullanılırken raydan çıkan IŞİD’e de müdahale etmiş oldu.
Çünkü IŞİD; yatırımlar, petrol şirketlerini de tehdit eder oldu. Çünkü Hewler, ABD için de sembolik ve prestij açısından önemli bir yer. ABD, Irak’ta ortaya çıkardığı kaos nedeniyle boy hedefi halindeyken, Federe Kürdistan’ın istikrarıyla övünüyordu. Hewler bir nevi köpek balıklarından korunan sahil gibiydi. Dolayısıyla ABD, prestij açısından korumaya çalıştığı sahil ve bahçenin IŞİD’çe talan edilmesine izin vermeyecekti. Yani kendisinin meyvesini topladığı ağacın IŞİD eliyle kesilmesini önlemek için müdahaleyi sürdürecektir. En son bağımsızlık tartışmaları ve IŞİD yandaşlığı üzerinden restleşen Hewler de Bağdat’ı da kendi oyun sahasına çekmiş oldu. Şimdi zor olsa da Bağdat’ta ortak hükümet kurduracak.
Rojava’da IŞİD’e karşı Til Koçer, Serêkaniyê, Kobanê’de destansı savaş vererek kazanımları; güneşlerini karartmak isteyenlere yedirmeyen YPG; Şengal Dağı’na çıkarma yapıp karşı hamleyle koridor açmasıydı, HPG ve YJA-STAR gerillaları Şengal ve Maxmûr’a geçmeseydi trajedinin, etnik temizliğin boyutu nereye varırdı?
IŞİD’e karşı Şengal gibi Êzidîlerin kutsal kentinden çekilen, Êzidîlerin mabedi Laleş’in bulunduğu Şexan’dan kaçarak göçlere neden olan KDP yönetiminin özeleştiri vermesi, siyasetini kökten değiştirmesi kaçınılmaz hale geldi. Konuştuğum Musul, Hewler’deki kaynaklar, gazeteciler KDP’nin büyük prestij kaybına rağmen dar siyaseti aşmada ağır davrandığını kaydediyor.
Mesela IŞİD, Musul’a bağlı Maxmûr kasabasını ele geçirdi ve Maxmûr Göçmen Kampı’nı düşürmeye çalışıyor. Burada Kürt tarihinde ilk kez ortak savunma (HPG, YJA-STAR, YNK, Goran gibi yapılar Kürdistan Savunma Birlikleri kurdu) oluşturuldu. Bu Maxmûr alanıyla sınırlı kalmamalı, Kürtler bütün Kürdistani alanlara teşmili için KDP’nin önayak olmasını bekliyor. Ancak kaynaklar KDP Peşmergeleri’nin Maxmûr’da kendisine bir mevzi oluşturduğunu, genelde havan atışlarıyla sınırlı kaldığını söylüyor. Üzücü bir noktaya dikkat çekiliyor: KDP ellerindeki ağır silahları paylaşmaya yanaşmıyor. En son IŞİD, Hewler’e yönünü dönünce KDP cephanesinin bir kısmını diğer güçlere de vermiş. Duhok’tan, Musul’dan Hewler’e gitmek için geçilen Kelek’te IŞİD boşalttığı köylere yerleşmişti. Kelek’te KDP Peşmergeleri’nin IŞİD’le karşı karşıya oldukları halde çatışmadan kaçındıkları belirtiliyor.
Ulusal birlik yolu bu şekilde açılmaz. Bu siyaset tarzı yeni Şengal’ler, yeni Başiqa’lar, yeni Zumar’lar, yeni Şexan, yeni Bağdede yeni Bartella, yeni Alkoş’lar demektir. KDP artık YNK, HPG, YPG gibi güçlerin ortak komutanlık, PYD’nin Yüksek Askeri Konsey oluşturma çağrılarına ivedilikle olumlu yanıt vermelidir. Aksi halde Kerkük’ün düşmesi önlenemez. Maxmûr-Kerkük hattı IŞİD’in Bağdat’tan Lazkiye’ye kadar açmayı düşündüğü mezhepçi emirliğin halkalarını koparıyor. Aynı zamanda su ve petrol kontrolü heedefleri sekteye uğruyor. Bu nedenle bugünün büyük hedefi Kerkük. HPG’nin 9 Ağustos’ta Kerkük’e geçmesinin yolunun açılması bu açıdan önem taşıyor. Sadece askeri birlik de değil siyasi birlik de gerçekleşmelidir. Geri dönüşler sağlanıp Êzidîlere, Süryanilere otonomi taleplerine bölgesel güçlerin karşı çıkması da önlenmelidir.
ABD müdahalesi:
Gelelim ABD müdahalesine... Bölge güçleri IŞİD üzerinden Federe Kürdistan başkenti Hewler’i yokladı. Hewler’e yönelim olduğunda ABD’nin müdahale edeceğini kaydetmiştik. İran nasıl IŞİD’i Bağdat’ın kuzeyinde durdurduysa, ABD 8 Ağustos’ta Hewler’e yakın IŞİD mevzilerini bombalamaya başladı. Dolayısıyla ABD, büyümesine yardımcı olduğu Libya’daki milislere büyükelçisini öldürdükten sonra karşı operasyonlar yaptığı gibi, diktatörler Saddam Hüseyin, Manuel Noriega kontrolden çıktıklarında müdahale ettiği gibi, Şam rejimine karşı kullanılırken raydan çıkan IŞİD’e de müdahale etmiş oldu.
Çünkü IŞİD; yatırımlar, petrol şirketlerini de tehdit eder oldu. Çünkü Hewler, ABD için de sembolik ve prestij açısından önemli bir yer. ABD, Irak’ta ortaya çıkardığı kaos nedeniyle boy hedefi halindeyken, Federe Kürdistan’ın istikrarıyla övünüyordu. Hewler bir nevi köpek balıklarından korunan sahil gibiydi. Dolayısıyla ABD, prestij açısından korumaya çalıştığı sahil ve bahçenin IŞİD’çe talan edilmesine izin vermeyecekti. Yani kendisinin meyvesini topladığı ağacın IŞİD eliyle kesilmesini önlemek için müdahaleyi sürdürecektir. En son bağımsızlık tartışmaları ve IŞİD yandaşlığı üzerinden restleşen Hewler de Bağdat’ı da kendi oyun sahasına çekmiş oldu. Şimdi zor olsa da Bağdat’ta ortak hükümet kurduracak.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder