.jpg)
Dicle-Fırat’ın sahipliği ve yazı işleri müdürlüğünü yapmış olan Edip Karahan kimdir? Bu soruya layıkıyla cevap vermek daha uzun çalışmalar gerektirir. Ben sadece onun yaşamıyla ilgili kısa kronolojik birkaç hususu belirteceğim:
• 1930 Dêrika Çiyayê Mazî’de doğdu.
• Babasının amcası Derikli Êlas (İlyas) Efendi, 1925’te Şeyh Sait Davasında yargılanmıştı.
• 1953 Edip Karahan İstanbul’da komünistlik propagandası yapmak suçundan tutuklanır, fakat beraat eder.
• 1957 Forum dergisinde yayınlanmış olan yazılarından ötürü 6 ay cezaevinde yatar.
• İstanbul Hukuk Fakültesinde birkaç yıl okur, fakat tutuklanmalar ve diğer engellerden ötürü burayı bitiremez.
• 1960’lı yıllarda bir süre Türkiye İşçi Partisi’nin Eminönü Şube başkanlığını yapar.
• İlk sayısı 1 Kasım 1962’de yayınlanmış olan Dicle-Fırat gazetesinin sahipliği ve yazı işleri müdürlügünü üstlenir. Bu gazetede asıl adı olan Edip Karahan’dan başka şu imzaları kullanır: Edip Osmanoğlu, Hamit Mazıdağlı, Mahmut Bayraktar, Reşo. Dicle-Fırat’taki yazılarından dolayı 2 yıllık bir cezaya çarptırılır. Ankara ve İstanbul’da birer yıl tutuklu kalır.
• 6 Haziran 1963 Yirmiüçler Davası kapsamında tutuklanır.
• 3 Eylül 1967 Diyarbakir mitinginde bir konuşma yapar. Daha sonra, yaptığı bu konuşmadan ötürü 1 yıla mahkum edilir, 9 ay tutuklu kalır.
• Haziran 1970 "Irak’taki Kürt Milli Kurtuluş Savaşı ve Onun Başkomutanı General Barzani" başlıklı bir bildiri bastırarak dağıtır.
• 1971 Girdiği Sıkıyönetim tutukevinde 1,5 yıl tutuklu kalır ve yargılandığı DDKO davasından 8 yıla mahkum edilir. Aynı dönemde Türkiye’de Kürdistan Demokrat Partisi Davasında da yargılanır fakat DDKO Davasından aynı suçla suçlandığı için TKDP Davasından ceza almaz. DDKO Davasından 8 yıla mahkum edilmesi üzerine Güney Kürdistan’a gider.
• 8 Şubat 1971 Kozluk mitinginde bir konuşma yapar.
• 11 Nisan 1971 Diyarbakır DDKO’nda ulusal sorun konusunda bir seminer verir. Bu seminerdeki konuşması istihbarat elemanlarınca gizlice banda alınır ve daha sonra yargılanması sırasında suç kanıtı olarak mahkemeye iletilir.
• 1976 İstanbul’da vefat eder.
• Edip Karahan’ın üç çocuğu var. Şiyar, Welat ve Turcel.
Görüldüğü gibi Edip Karahan’ın yaşamı, takip, sorgu, tutukluluk ve mücadele ile geçmiştir.
Yazdıkları
• Şu dergi ve gazetelerde yazıları yayınlanmıştırı: Forum (1957), , Dicle-Fırat (1962-1963), Yenigün (1975), Yeni Ortam (1975),
• Hakkında yazılmış olan ve "gizli" kaydını taşıyan bir istihbarat raporuna göre, "Kürtlerin ayrı bir millet olduklarını, ayrı bir dile sahip bulunduklarını, bu dilleriyle her türlü edebi eserleri yazabileceklerini ıspatlamak düşüncesiyle" La Fontaine’in "Sümüklü Böcek ile Karınca" ve "Karga ve Tilki" manzum hikayelerini Fransızcadan Kürtçeye çevirerek dağıtmıştır.
• Sağlığında yayınlanmamış bazı yazıları da sonradan, "Bir Kürt Devrimcisi: Edip Karahan’ın Anısına" adlı kitapta yayınlandı. Edip Karahan’ın 1968 ve 1972’de mahkemelerde yaptığı savunmalar ve MİT’in onun hakkında yazdıkları için de aynı kitaba bakılabilir.
21 Temmuz 1997
0 yorum:
Yorum Gönder